Müzakereler devam ederken İsrail neden Suriye’ye saldırıyor?

Al Jazeera | Tercüme: Mepa News

Suriye yönetimi geçtiğimiz günlerde ülkenin farklı vilayetlerinde düzenlenen bir dizi saldırıdan İsrail’i sorumlu tuttu.

Saldırılar Salı günü erken saatlerde Suriye’nin batısındaki Humus kenti ve kıyı kenti Lazkiye ve çevresindeki bölgeleri hedef aldı.

Suriye Dışişleri Bakanlığı’na göre Suriye hükümeti saldırıları “Suriye Arap Cumhuriyeti’nin egemenliğinin bariz bir ihlali” olarak nitelendirdi.

İsrail, Beşar Esed rejiminin 8 Aralık’ta düşmesinden bu yana Suriye’ye yüzlerce kez saldırdı ve Esed’in Moskova’ya kaçmasından sonraki kaotik ilk saatlerde de bir toprak gaspı gerçekleştirdi. Esed rejimi döneminde İsrail, Suriye’nin askeri altyapısına karşı gizli bir hava bombardımanı kampanyası yürüttü, ancak saldırılar yaklaşık iki yıl önce Gazze’ye yönelik savaşın başlamasından bu yana ve Esed’in düşüşünden bu yana daha da yoğunlaştı.

Esed rejiminin düşmesinden sonraki ilk günlerde İsrail, Suriye’nin güneyinde bir “askerden arındırılmış bölge” oluşturmak amacıyla Suriye’nin askeri altyapısının büyük bir kısmını tahrip eden yıkıcı bir dizi saldırı başlattı.

İsrail ve Suriye geçtiğimiz aylarda doğrudan görüşmelerde bulundu ve Suriye Devlet Başkanı Ahmed Şara normalleşmeyi reddetmiş olsa da görüşmelerin amacı İsrail’in Suriye’ye yönelik saldırgan eylemlerini durdurmak ve bir tür güvenlik anlaşmasına varmaktı.

Peki o zaman İsrail neden saldırıları yeniden başlatmaya karar verdi?

Tam olarak ne oldu?

İngiltere merkezli Suriye İnsan Hakları Gözlemevi, İsrail savaş uçaklarının Humus’taki bir Suriye Hava Kuvvetleri üssüne saldırdığını ve büyük patlamalara neden olduğunu söyledi. Olayda ölen ya da yaralanan olmadığı bildirildi.

İsrail savaş uçakları Lazkiye’deki bir askeri kışlaya da saldırdı ancak burada da herhangi bir can kaybı rapor edilmedi.

Bu saldırılar İsrail’in Ağustos ayı sonunda Şam yakınlarında düzenlediği ve altı Suriye askerinin ölümüne neden olan saldırıların ardından geldi.

Suudi Arabistan haber kanalı Al Arabiya, Humus’ta hedef alınan bölgede Türk yapımı roketler ve hava savunma sistemleri bulunduğunu bildirdi. Türkiye yeni Suriye yönetiminin en büyük müttefiklerinden biri ve Ağustos ortasında imzalanan bir askeri işbirliği anlaşmasıyla Türkiye’nin Suriye’ye silah sistemleri ve diğer askeri araçlar sağlamayı kabul ettiği bildiriliyor.

Ancak Türkiye ile Suriye arasındaki ilişkiler güçlenirken, Türkiye ile İsrail arasında gerilim artıyor. İsrail, uluslararası akademisyenlerin soykırım olarak nitelendirdiği Gazze savaşını sürdürürken, Türkiye Gazze savaşını tepki koymak etmek için hava sahasını İsrail’e kapattı (Ticari uçuşlar hariç) ve İsrail gemilerinin Türk limanlarına girişini yasakladı.

Türkiye ile İsrail arasında neler oluyor?

Türkiye’nin Şam’daki yeni hükümetle kurduğu iyi ilişkiler İsrail’in tepkisini çekiyor.

İsrail ayrıca Kürt ve Dürzi özerkliğine destek vererek Suriye’nin istikrarını baltalamaya çalışmakla suçlanıyor.

Bu durum Türkiye ile İsrail arasında giderek artan bir söz düellosuna yol açmış, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, İsrail’in İran’a saldırmasından kısa bir süre sonra Haziran ayında İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’yu “bölgesel barışın önündeki en büyük engel” olarak nitelendirmişti.

Bu arada bölge gazetesi Şarku’l Evsat, Netanyahu’nun Türkiye’nin Suriye’de artan etkisinden duyduğu endişe nedeniyle güvenlik toplantıları yaptığını ve Netanyahu’nun İsrail medyasına Ankara ile bir çatışmayı kaçınılmaz olarak göstermesi için baskı yaptığını bildirdi.

Suriye ne diyor?

Suriye devlet haber ajansı SANA, Suriye Dışişleri Bakanlığı’nın saldırıları Suriye’nin güvenliği ve bölgesel istikrar için “doğrudan bir tehdit” olarak nitelendirdiğini aktarıyor.

Bakanlık, İsrail’in Suriye’ye yönelik devam eden saldırılarının “İsrail tarafından Suriye topraklarına karşı sürdürülen bir dizi saldırgan tırmanışın bir parçası” olduğunu ve hükümetin “egemenliğini baltalamaya ya da ulusal güvenliğine zarar vermeye yönelik her türlü girişimi” reddettiğini söyledi.

Bakanlık, Birleşmiş Milletler’i uluslararası hukukun “aleni ihlali” olarak nitelendirdiği İsrail saldırılarına “son vermek için net ve kararlı bir duruş” sergilemeye çağırdı.

Peki ya İsrail?

İsrail Suriye’deki saldırılarla ilgili henüz yorum yapmadı.

İsrail ordusu Suriye, Katar, Gazze ve Lübnan’da saldırılarla meşguldü ve işgal altındaki Batı Şeria’da baskınlar düzenliyordu. Ayrıca Tunus’ta Gazze’ye doğru yola çıkan Sumud Filosu’ndaki teknelerden birine, gemideki gönüllülerin İsrail’in yaptığını söylediği bir saldırı düzenlendi.

İsrail ve Suriye arasındaki barış görüşmeleri öldü mü?

Tam olarak değil.

Suriyeli yetkililer birçok kez İsrail ile savaş istemediklerini söylediler. Suriye’nin kıyıları boyunca, güneyinde ve kuzeydoğusunda yeterince iç sorunu var ve Lübnan sınırındaki çatışmalardan bahsetmiyorum bile.

Suriyeli yetkililer ayrıca İsrail’in teknolojik ve askeri açıdan daha güçlü olduğunun ve Suriye üzerindeki yaptırımların kaldırılmasında ve ülkeye ekonomisini canlandırma şansı verilmesinde çok önemli bir rol oynayan ABD gibi küresel bir süper güç tarafından desteklendiğinin de acı bir şekilde farkında.

İsrail’e gelince, diğer ülkelerle yaptığı ateşkesler ya da benzeri anlaşmalar onu bu ülkelere saldırı düzenlemekten alıkoymadı.

Kaynak: Mepa News